Εργατικά

Χορήγηση γονικής άδειας και άδειας απουσίας σε εργαζόμενους με σύμβαση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 80

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 80

Χορήγηση γονικής άδειας και άδειας απουσίας σε εργαζόμενους με σύμβαση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία, σύμφωνα με την Οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου της 8ης Μαρτίου 2010 σχετικά με την εφαρμογή της αναθεωρημένης συμφωνίας−πλαισίου για τη γονική άδεια που συνήφθη από τις ευρωπαϊκές διακλαδικές οργανώσεις των κοινωνικών εταίρων BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP και ETUC και με την κατάργηση της οδηγίας 96/34/EK.

(ΦΕΚ Α' 138/14-06-2012)

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου» (Α΄ 34), όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 του ν. 1892/1990 (Α΄ 101) και του άρθρου 4 του ιδίου ν. 1338/1983, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 6 παρ. 4 του ν. 1440/1984 (Α΄ 70) και τροποποιήθηκε με τα άρθρα 7 του ν. 1775/1988 (Α΄ 101), 31 του ν. 2076/1992 (Α΄ 130), 19 του ν. 2367/1995 (Α΄ 261), 22 του Ν. 2789/2000 (Α΄ 21) και 48 του ν. 3427/2005 (Α΄ 312) και άρθρο 91 του ν. 3862/2010 (Α΄ 113).

2. Τις διατάξεις του άρθρου 49 παρ. 3 του ν. 4075/ 2012 «Θέματα Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ − ΕΤΑΜ, Ασφαλιστικών Φορέων, προσαρμογή της νομοθεσίας στην Οδηγία 2010/18/ΕΕ και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 89).

3. Τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 3922/2011 «Σύσταση Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και άλλες διατάξεις» (Α΄ 35).

4. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).

5. Τις διατάξεις του π.δ. 242/1999 «Οργανισμός Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας» (Α΄ 201), όπως ισχύει.

6. Τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 και 3 του π.δ. 184/2009 «Σύσταση Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και καθορισμός των αρμοδιοτήτων του» (Α΄ 213).

7. Τις διατάξεις του άρθρου 2 του π.δ. 185/ 2009 Ανασύσταση του Υπουργείου Οικονομικών, συγχώνευση του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών με τα Υπουργεία Ανάπτυξης και Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και μετονομασία του σε «Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας», μετατροπή του Υπουργείου Μακεδονίας−Θράκης σε Γενική Γραμματεία Μακεδονίας – Θράκης και υπαγωγή στο Υπουργείο Εσωτερικών της Γενικής Γραμματείας Μακεδονίας – Θράκης και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (Α΄ 123).

8. Τις διατάξεις του άρθρων 4 παρ. 4, 10, 11, και 12 του π.δ. 189/2009 «Καθορισμός και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (Α΄ 221).

9. Τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 και 4 του π.δ. 50/2010 «Ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων και τροποποιήσεις του π.δ. 189/2009» (Α΄89).

10. Τις διατάξεις των άρθρων 1, 4 και 5 του π.δ. 96/2010 «Σύσταση Υπουργείου Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας, καθορισμός αρμοδιοτήτων του και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (Α΄ 170).

11. Τις διατάξεις των άρθρων 4 και 5 του π.δ. 127/2010 «Ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων, Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Προστασίας του Πολίτη και Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας» (Α΄ 214).

12. Τις διατάξεις του π.δ. 24/ 2010 «Ανακαθορισμός των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων και τροποποιήσεις του π.δ. 189/2009» (Α΄ 56).

13. Τις διατάξεις του π.δ. 28/ 2010 «Ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων και τροποποιήσεις του π.δ. 189/2009» (Α΄ 64).

14. Τις διατάξεις του άρθρου 4 του π.δ. 65/2011 «Διάσπαση του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στα Υπουργεία: α) Εσωτερικών, και β) Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, συγχώνευση των Υπουργείων Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Θαλάσσιων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και μεταφορά στον Πρωθυπουργό των Γενικών Γραμματειών Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και στο Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς» (Α΄ 147).

15. Τις διατάξεις του άρθρου 3 του π.δ. 73/2011 «Μετονομασία της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, ανακατανομή των υπαγομένων σε αυτές υπηρεσιών, μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού στον Πρωθυπουργό, σύσταση Γενικής Γραμματείας Ναυτιλίας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και ρύθμιση άλλων συναφών θεμάτων» (Α΄ 178).

16. Τις διατάξεις του π.δ. 71/2012 «Διορισμός Υπουργών» (Α΄ 124).

17. Τις διατάξεις του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου, που κυρώθηκε με το ν.δ. 187/1973 (Α΄ 261).

18. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

19. Την αριθ. 96/2012 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ύστερα από πρόταση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης,

αποφασίζουμε:

Αρθρο 1. Σκοπός (Άρθρο 1 της Οδηγίας)

Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας, που αφορά τους εργαζόμενους με σύμβαση ναυτικής εργασίας στα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία, στην οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου της 8ης Μαρτίου 2010 (εφεξής Οδηγία), σχετικά με την εφαρμογή της αναθεωρημένης συμφωνίας−πλαισίου (εφεξής Συμφωνία) για τη γονική άδεια που συνήφθη από τις οργανώσεις BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP και ETUC και με την κατάργηση της οδηγίας 96/34/EK (L 68/ 18.3.2010).

Εκτύπωση του άρθρου αυτού

Αρθρο 2. Αντικείμενο και Πεδίο Εφαρμογής (Άρθρο 1 της Οδηγίας – Ρήτρα 1, 3 της Συμφωνίας)

Αρθρο 3. Χορήγηση γονικής άδειας (Άρθρο 1 της Οδηγίας – Ρήτρα 2, 3 της Συμφωνίας)

1. Σε κάθε γονέα ναυτικό, που εργάζεται με σύμβαση ναυτικής εργασίας και έχει συμπληρώσει συνολική θαλάσσια υπηρεσία τουλάχιστον δώδεκα (12) μηνών, παρέχεται ατομικό δικαίωμα λήψης γονικής άδειας λόγω γέννησης ή υιοθεσίας παιδιού, χωρίς αποδοχές, για περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων (04) μηνών, ώστε να μπορεί να ασχοληθεί με το παιδί του μέχρι αυτό να συμπληρώσει την ηλικία των πέντε (05) ετών.

2. Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι ναυτικοί και κάνουν χρήση του δικαιώματος της άδειας, τουλάχιστον ο ένας (01) μήνας παρέχεται ως αμεταβίβαστος.

Εάν και οι δύο γονείς εργάζονται με τις παραπάνω προϋποθέσεις, αποφασίζουν με κοινή κάθε φορά συμφωνία ποιός θα κάνει πρώτος χρήση του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα από αυτό που μπορεί να μεταβιβασθεί.

3. Σε περίπτωση διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου, το συνολικό χρονικό διάστημα των εν λόγω συμβάσεων με τον ίδιο εργοδότη λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της περιόδου εξασφάλισης του δικαιώματος.

4. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων του ενός παιδιών, το δικαίωμα γονικής άδειας είναι αυτοτελές για το καθένα από αυτά, εφόσον από το χρόνο λήξης της άδειας που χορηγήθηκε για το προηγούμενο παιδί ο εργαζόμενος ναυτικός συμπλήρωσε τουλάχιστον συνολική δωδεκάμηνη θαλάσσια υπηρεσία.

5. Υπό την επιφύλαξη των περιπτώσεων των παραγράφων 7 και 8, η γονική άδεια παρέχεται, μετά την πάροδο τουλάχιστον ενός (01) μήνα από την επομένη της ημέρας κοινοποίησης του αιτήματος στον πλοίαρχο ή/και στον εργοδότη, παρατεινομένη μέχρι του κατάπλου του πλοίου σε λιμένα, όπου είναι δυνατή η επιβίβαση του αντικαταστάτη του. Τα έξοδα μετακίνησης από και προς το πλοίο του ναυτικού που ασκεί το δικαίωμα της γονικής άδειας βαρύνουν τον ίδιο.

6. Με τη χορήγηση γονικής άδειας, καταχωρίζεται σχετική εγγραφή στα βιβλία ναυτολόγιου και ημερολογίου γέφυρας του πλοίου, καθώς και στην αντίστοιχη θυρίδα του ναυτικού φυλλαδίου του εργαζομένου ναυτικού.

Ο ναυτικός ενημερώνεται με μέριμνα του πλοίαρχου ή/και του εργοδότη για τα δικαιώματά του, σύμφωνα με το άρθρο 5.

7. Ο πλοίαρχος ή/και ο εργοδότης μπορούν να αναβάλλουν τη χορήγηση της γονικής άδειας:

α. στην περίπτωση που αποδεδειγμένα δεν καθίσταται δυνατή η εξεύρεση αντικαταστάτη του γονέα ναυτικού, ή

β. κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο σε ναυτικούς που εργάζονται σε δρομολογημένα επιβατηγά ακτοπλοϊκά εμπορικά πλοία και σε επιβατηγά τουριστικά εμπορικά πλοία, ή

γ. για άλλους έκτακτους λόγους που συνδέονται με την ασφαλή λειτουργία του πλοίου ή την ασφάλεια των ατόμων που επιβαίνουν σε αυτό ή του φορτίου

8. Η γονική άδεια παρέχεται άπαξ και κατά πλήρη χρόνο υπό την επιφύλαξη:

α. διαφορετικής συμφωνίας μεταξύ ναυτικού και εργοδότη, ή

β. των διατάξεων του άρθρου 4.

Εκτύπωση του άρθρου αυτού

Αρθρο 4. Γονική άδεια για τέκνα με αναπηρία (Άρθρο 1 της Οδηγίας – Ρήτρα 3 της Συμφωνίας)

Αρθρο 5. Εργασιακά δικαιώματα και επιστροφή στην εργασία (Άρθρο 1 της Οδηγίας – Ρήτρα 5, 6 της Συμφωνίας)

1. Η αίτηση για χορήγηση γονικής άδειας ή η λήψη αυτής δεν αποτελεί λόγο για την καταγγελία της σύμβασης εργασίας εκ μέρους του εργοδότη.

2. Ο ναυτικός μπορεί εάν το επιθυμεί να συνεχίσει κατά το χρόνο της γονικής άδειας την ασφαλιστική του κάλυψη στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο. Η δαπάνη για τις ασφαλιστικές εισφορές, βαρύνει αποκλειστικά και εις ολόκληρο το ναυτικό.

3. Ο ναυτικός έχει δικαίωμα να επανέλθει στην ίδια θέση εργασίας που υπηρετούσε ή εάν αυτό δεν είναι δυνατόν σε εργασία με ισοδύναμους όρους και συνθήκες ή άλλη ανάλογη που είναι σύμφωνη με την εργασιακή σύμβαση, εφόσον τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ημέρες πριν τη λήξη της περιόδου της γονικής άδειας, δηλώσει εγγράφως στον εργοδότη την πρόθεσή του να επιστρέψει στην εργασία του. Η μη υποβολή της παραπάνω δήλωσης, καθώς και η εκπρόθεσμη υποβολή αυτής θεωρείται ως παραίτηση του ναυτικού από την άσκηση του δικαιώματός του για επάνοδο στην εργασία.

4. Τα κεκτημένα δικαιώματα ή τα υπό κτήση δικαιώματα από το ναυτικό κατά την ημερομηνία έναρξης της γονικής άδειας διατηρούνται ως έχουν έως το τέλος της γονικής άδειας. Με τη λήξη της γονικής άδειας, εφαρμόζονται τα εν λόγω δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών που προέρχονται από το εθνικό δίκαιο και τις συλλογικές συμβάσεις ναυτικής εργασίας.

5. Ο ναυτικός έχει δικαίωμα, κατά την επιστροφή του από τη γονική άδεια, να ζητήσει από τον πλοίαρχο αλλαγές στην οργάνωση του χρόνου εργασίας του για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τις επτά (07) ημέρες, εφόσον οι λειτουργικές ανάγκες του πλοίου το επιτρέπουν κατά την κρίση του πλοιάρχου.

6. Για να διευκολυνθεί η επιστροφή στην εργασία μετά τη λήξη της γονικής άδειας, οι ναυτικοί και οι εργοδότες μπορούν να προβαίνουν σε διευθετήσεις για τυχόν ενδεδειγμένα μέτρα επανένταξης, τα οποία αποφασίζονται μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών.

7. Δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε μεταχείριση του ναυτικού εκ μέρους του εργοδότη ή του πλοίαρχου ή/ και άλλου μέλους του πληρώματος που προΐσταται αυτού, η οποία αποδεικνύεται λιγότερο ευνοϊκή για το ναυτικό, εξαιτίας της υποβολής αιτήματος για λήψη γονικής άδειας ή της λήψης της άδειας αυτής.

Εκτύπωση του άρθρου αυτού

Αρθρο 6. Άδεια απουσίας λόγω ανωτέρας βίας (Άρθρο 1 της Οδηγίας – Ρήτρα 7 της Συμφωνίας)